Ma`lumotlar : 1092
Xabarlar soni: 314
Bugun: 19.3.2024
Soat: 6:19
Ispancha partiya Karpov va Spasskiy, Moskva 1973
Muallif: Mengliyev Sh.
Qo`shilgan sana: 2016-09-15
Ispancha partiya Karpov va Spasskiy, Moskva 1973.
1. e2—e4 e7—e5
2. Kg1—f3 Kb8—c6
3. Cf1—b5 a7—a6
4. Cb5—a4 Kg8—f6
5. 0—0 Cf8—e7
6. Lf1—e1 b7—b5
7. Ca4—b3 d7—d6
8. c2—c3 0—0
9. h2—h3 Kc6—b8
Ikkala xarif ham ispancha partiyaning ashadiy tarafdorlaridir. Ular uni ko`p martalab eng ma`sulyatli musobaqalarda qo`llaganlar va nazariy duellarga bemalol bardosh bera olganlar. Bu safar ham xozirgi zamon praktikasida juda ko`p uchraydigan Breyer varianti baxs sababi bo`lgani taajublanarli emas.
10. d2—d3 Cc8—b7
11. Kb1—d2 Kb8—d7
12. Kd2—f1 Kd7—c5
13. Cb3—c2 Lf8—e8
14. Kf1—g3 Ce7—f8
15. b2—b4 Kc5—d7
16. d3—d4 …
Ushbu pozitsiya 10. d4 (10. d3 ning o`rniga) dan keyin vujudga keladigan vaziyatdan shu bilan farqlanadiki, bu erda piyoda xoziroq b4 da ( b2 da emas) turibdi. Shunday “sur`at yurish” oqlarga foydalimio`zi? Bularning hammasi musobaqalarda ko`p martalab uchragan bo`lsa-da, xozircha nazariya bu savolga javob bergani yo`q. oqlar xozir “d” piyodasini surishga majbur bo`lgan edi, aks holda qoralar markazda erk beruvchi siljish—d6—d5 bilan tashabusni o`z qo`liga olardi.
16. … h7—h6
17. Cc1—d3 Kd6—b7
18. Cc2—d3 g7—g6
Cpasskiy, 1972 yili AQSHdagi turnirda o`ynalgan Karpov—Grigorich partiyasini takrorlashdan bosh tortayapdi. Unda qoralar 18. … Lc8 yurgan edi.
19. Fd1—c2 …
Kuchlarni qayta gruppalashtirish. Farzin d1 xonasini ruxga bo`shatadi va ayni vaqtda e4 xonasini yana bir bor ximoyalaydi.
19. … Kf6—d7
Oqlar e4 punktini etarlidan ortiq ximoyalagan ekan, g7 dagi fil ko`magida darxol yondagi d4 ga tazyiq uyishtirish kerak.
20. La1—d1 Cf8—g7
21. d4 : e5 …
Shu yerda men 30 minutdan ortiqroq o`yladim. Qoralar o`z sipoxlarini juda mug`ombirona joylashtirdi, biobarin, qulay o`yin chiqarish oson ish emas. Shoh flangida xujum boshlashni yoki f4 yo`li bilan markazni buzishni ko`zlovchi standart planlar yaramaydi, chunki bu holda qoralar markazda qarshi zarba berishga ulgiradi—d6—d5. men, oqlar markazda almashtirish o`tkazishga salkam majbur emasmikin, degan xulosaga keldim.
21. … d6 : e5
Bu yurishni, shubxasiz, xato deb bo`lmaydi, lekin balki, otlarni almashtirish kerakmidi?
22. c3—c4 …
Shoshilmasa bo`lmaydi, bu yurishni tayyorlashga vaqt yo`q. masalan, 22. Ce3 Fe7 23. Kd2 c5—vaziyat tenglashadi.
22. … b5 : c4
22. … c5 ga sipox qurbon qilish mumkin edi. 23. cb c4 24. C : c4 Lc8 C : f7+ Kp : f7 26. Fb3+.
23. Cd3 : c4 Fd8—e7. Bunisi endi noaniqlik! Qoralar oqlarning xavfli filini tirik qoldirib, o`zini katta xavf-xatarga duchor qilmoqda. 23. … K : c4 24. F : c4 bo`lganda, oqlarda ozgina ustunlik qolardi, xolos.
24. Cc4—b3! C7—c5
25. a2—a4 …
Albatta, bu yurishni qilar ekanman, men oldindan sifat qurbonini ko`rgan va uning oqibatlarini xisoblab chiqqan edim. Sirasini aytganda, oqlar sifat qurbon qilishga bir yurish oldinroq—24. Cb3 ni qilaayotib, axd qilgan edi; xozir esa niyatdan qaytib bo`lmas va buning xojati yo`q edi.
25. … c5—c4
25. … cb xam yomon—26. a5 lc8 ( yurishlar tartibi o`zgacharoq bo`lishi mumkin—25. … Lc8 26. a5 cb ) 27. Fa2 Ka8 28. C : b4!
26. Cb3—a2 Cb7—c6
27. a4—a5 Cc6—a4
28. Fc2—c1 Kb6—c8
Bunisi qoralar uchun yaxshiroq bo`lmasa kerak: 28. … C : d1 29. L : d1 Ka4 30. C : h6 C : h6 31. F : h6 va 31. … Kc3 mumkin emas, chunki 32. C : c4 dan keyin 33. F : g6+ xavfi tug`iladi, 31. … Kf8 ga esa, oqlar32. Lc1 o`ynab, ajoyib xujumkorlikni qo`lga kiritadi.
29.Cd2 : h6 Ca4 : d1
30. Le1 : d1 Kc8—d6?
Endi darxol tugun yechiladi. 30. … C : h6 31. F : h6 Kd6 32. Kg5 Kf8 33. Kh5 gh 34. L : d6 Lac8 35. Lf6 xam boy berar edi. 30. … La7 yaxshiroq edi-yu, lekin bu holda ham 31. C : g7 Kp : g7 3. F : c4 dan keyin oqlar etarlidan ortiqroq kompensasiya oladi.
31. Ch6 : g7 Kpg8 : g7
32. Fc1—g5!! …
Mana bunisi--sira kutilmagani oqlar farzinlarni almashtirishni taklif etayapdi, qoralar esa, sipox ketishi tufayli uni qila olmaydi. Boshqacha yo`l bilan sipox yurishga urinish oqlar uchun xunuk tugar edi: 321. Fd2 Lad8 33. F : d6 Kf8.
32. … f7—f6
32. … Lac8 bo`lganda, kurash cho`zilardi, xolos: 33. L : d6 F : g5 34. K : g5 Kf6 35. Ke2 c3 36. C : f7 dan keyin oqlar o`z moddiy ustunligidan foydalana oladi.
33. Fg5—g4 Kpg7—h7
34. L : d6 va Kf5+ xavfini daf etib; lekin pozitsiyani endi mudofalab bo`lmaydi.
33. Kf3—h4.
Qoralar taslim bo`ldi.
2346 marta o`qildi.